Trọng điểm là giải quyết cải cách thể chế xã hội

Theo Chu Thuỵ Kim phân tích, trọng điểm của Đại hội 18 là giải quyết cải cách thể chế xã hội, kể từ Đại hội 20 trọng điểm mới là cải cách thể chế chính trị, đến khi kỷ niệm 100 năm ngày thành lập nước thì cải cách thể chế chính trị sẽ cơ bản hoàn thành. Đến lúc đó, tổng lượng kinh tế của Trung Quốc sẽ vượt Mỹ. Chu Thuỵ Kim đề ra một quan điểm, về tổng thể, cải cách toàn diện mà Trung Quốc hiện nay đang phải đối mặt là (cải cách) “tứ vị nhất thể” lấy cải cách thể chế chính trị làm trung tâm, tức cải cách bốn thể chế kinh tế, chính trị, xã hội, văn hoá, căn cứ vào thực tiễn, cuộc cải cách “tứ vị nhất thể” này sẽ chia làm ba bước. Bước đầu tiên, lấy cải cách thể chế kinh tế làm chính, thúc đẩy cải cách chính trị và văn hoá; bước thứ hai, cải cách thể chế xã hội thúc đẩy cải cách tứ vị nhất thể; bước thứ ba, hoà trộn giữa cải cách thể chế chính trị, cải cách thể chế văn hoá cải cách trong ba bước này. Ông nói: Chúng ta đã dành 24 năm lấy cải cách thể chế kinh tế làm trọng tâm. “Quyết định hoàn thiện hơn nữa hệ thống kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa” được thông qua năm 2004 rõ ràng cho thấy các khung kinh tế thị trường đã được xây dựng đúng cách, sau đó là hoàn thiện hơn nữa, quyết định này đã đề ra (khái niệm) phát triển khoa học, lấy dân làm gốc, phối hợp toàn diện, phát triển bền vững, xây dựng xã hội hài hoà, đánh dấu sự chuyển hướng quan trọng sang giai đoạn trọng điểm cải cách thể chế xã hội, Đại hội 17 đã đề ra việc xây dựng xã hội, giải quyết các vấn đề dân sinh làm trọng điểm, tiếp đó lại đề ra chính xác cải cách thể chế xã hội. Từ năm 2004 đến nay, giai đoạn này cũng cần khoảng 20 năm. Xét từ “Kế hoạch 5 năm lần thứ 12” của năm nay, dùng thời gian của 2 lần “Kế hoạch 5 năm” - tức khoảng 10 năm, đến khi kỷ niệm 100 năm thành lập ĐCS Trung Quốc thì sẽ cơ bản hoàn thành cải cách thể chế xã hội, sau đó sẽ bắt đầu thúc dẩy cải cách thể chế chính trị, đó sẽ là việc của Đại hội 20.

Mùa xuân năm 2011, ĐCS Trung Quốc đã đề ra sáng tạo quản lý xã hội làm bước đột phá, hình thức các mô hình mới quản lý xã hội, kịp thời giản quyết xung đột xã hội. Ngày 30/5, Tổng Bí thư Hồ Cẩm Đào đã chủ trì cuộc họp Bộ Chính trị, tăng cường nghiên cứu và sáng tạo trong quản lý xã hội, hội nghị đề xuất “kích thích tối đa sức sống xã hội, gia tăng tối đa các nhân tố hài hoà”. Trong những năm gần đây, Trung Quốc đã bước vào thời kỳ mâu thuẫn xã hội nổi lên, các sự kiện mang tính tập thể, sự kiện người dân sử dụng bạo lực đối với nhà cầm quyền liên tục nổ ra đã gia tăng thêm áp lực ngày càng lớn cho chính quyền trong việc duy trì bảo đảm ổn định xã hội, các cấp chính quyền đang suy nghĩ, làm thế nào mới có thể đổi mới phương thức quản lý, duy trì ổn định xã hội một cách có hiệu quả. Là đảng cầm quyền, ĐCS Trung Quốc hiện nay phải đối mặt với các vấn đề nổi bật là làm thế nào để phối hợp hài hoà giữa duy trì quyền lực của dân chúng và sự ổn định của chính phủ. Giáo sư Đại học Bắc Kinh Hoàng Tông Lương cho rằng duy trì ổn định và duy trì quyền lực, bề ngoài có vẻ đối lập nhưng nếu chính phủ duy trì ổn định có thể giải quyết, bảo vệ về căn bản những lợi ích cơ bản của dân chúng, duy trì quyền lợi quần chúng cũng có thể làm đồng thời với duy trì ổn định đại cục. Những sự kiện đông người đa phần được gây ra bởi những việc làm tổn thương lợi ích thiết thân của người dân. Giải quyết sự kiện đông người là vấn đề mũi nhọn trong việc duy trì sự ổn định, ĐCS Trung Quốc hiện đang mở các lớp bồi dưỡng bí thư huyện uỷ, cục trưởng công an chính là dạy cán bộ cơ sở cần phải xử lý một cách ổn thoả, chính xác những mâu thuẫn trong nội bộ dân chúng. Được biết, Uỷ ban kỷ luật, Ban Tổ chức Trung ương đã ban hành “ý kiến về việc tiến hành công tác thí điểm vận hành minh bạch công khai quyền lực của huyện uỷ”, yêu cầu hạn chế, cắt bớt quyền hành của bí thư huyện uỷ. Nhà bình luận cấp cao Bắc Kinh, Liêu Bảo Bình, cho rằng công tác duy trì ổn định xã hội của chính phủ là một việc làm nặng nề, lâu dài, không chỉ sáng tạo phương thức quản lý là có thể giải quyết được, nguyên nhân gốc rễ gây hại cho xã hội vẫn còn nằm ở chỗ những vấn đề thiết thân của người dân lâu nay chưa được giải quyết, nỗi oán hận xã hội tích tụ từ lâu vẫn chưa được giải phóng. Tại sao chưa ra khỏi cái vòng “duy trì nhưng vẫn bất ổn”, nguyên nhân gốc rễ nằm ở chỗ không giải quyết mâu thuẫn thực sự, hành vi làm tổn hại lợi ích quyền lợi của của người dân vẫn chưa được kịp thời ngăn chặn và sửa chữa. Duy trì ổn định xã hội, xây dựng một xã hội hài hoà, lối thoát căn bản không chỉ nằm ở việc không ngừng sáng tạo phương thức quản lý mà nằm ở chỗ đáp ứng nhu cầu quyền lợi của người dân. Hiện nay, có rất nhiều các sự kiện mang tính tập thể đòi duy trì quyền lợi xã hội, đại bộ phận đều liên quan đến bí thư huyện uỷ và cục trưởng cảnh sát ở những vùng đất vô luật vô phép. Nhà chức trách cho rằng bí thư huyện uỷ ĐCS Trung Quốc “quyền lực lớn, trách nhiệm rất lớn, ảnh hưởng lớn, cần thực hiện quản lý trọng điểm”. Hai năm trước, Uỷ ban kiểm tra kỷ luật, Ban Tổ chức Trung ương đã tiến hành triển khai thí điểm hạn chế quyền lực của huyện uỷ tại khu Vũ Hầu (thành phố Thành Đô), huyện Tuỳ Ninh (tỉnh Giang Tô), huyện Thành An (tỉnh Hà Bắc), trải qua một năm rưỡi thực hiện và “Ý kiến về việc triển khai công tác thí điểm vận hành minh bạch công khai quyền lực của huyện uỷ” đã bao hàm tổng kết kinh nghiệm công tác thí điểm tại ba địa phương trên. Được bết, ĐCS Trung Quốc đã bắt đầu tập trung bồi dưỡng hơn 2.000 bí thư huyện uỷ trên toàn quốc, hơn 3.000 cảnh sát trưởng cấp huyện đã chia làm 7 lượt đến Bắc Kinh tập trung huấn luyện. Bộ trưởng Bộ Công an Mạnh Kiến Trụ nói đây là lần tập huấn đầu tiên trong lịch sử của công an Trung Quốc.