Trung Quốc vừa cho khai trương trường đào tạo t́nh báo thứ 8 trong loạt trường đào tạo t́nh báo nhằm mục đích đào tạo một đội ngũ điệp viên đáp ứng nhu cầu mở rộng hoạt động t́nh báo trong t́nh h́nh mới.
Với động thái này, Trung Quốc đang khiến cho các nước phương Tây và cả châu Á lo ngại về khả năng ḿnh trở thành nạn nhân của một “siêu cường” mới trong ngành t́nh báo.
Trường cao đẳng T́nh báo Quốc gia là một mô h́nh đào tạo dành riêng cho ngành t́nh báo Trung Quốc. Theo mô tả của báo chí nước ngoài, loại h́nh trường đào tạo đặc biệt này không nằm riêng biệt như một trường cao đẳng b́nh thường mà được lồng ghép bên trong khuôn viên của một ĐH lớn.
Chương tŕnh đào tạo t́nh báo của Trung Quốc bắt đầu từ năm 2008 với việc thành lập Trường cao đẳng T́nh báo Quốc gia đầu tiên tại ĐH Nam Kinh. Đến năm 2010, Trường cao đẳng T́nh báo Quốc gia thứ 2 ra đời tại tỉnh Quảng Đông. Từ đó, chương tŕnh bắt đầu tăng tốc. Trường cao đẳng T́nh báo Quốc gia thứ 8 của Trung Quốc vừa khai trương vào cuối tháng 6 vừa qua nằm bên trong khuôn viên ĐH Hồ Nam ở thành phố Trường Sa, tỉnh Hồ Nam.
Từ đầu năm 2011 đến nay, Trung Quốc khiến dư luận chú ư mạnh khi cho khai trương thêm một loạt trường t́nh báo bên trong các đường ĐH lớn ở Bắc Kinh, Thượng Hải, Tây An, Thanh Đảo và Harbin. Dù thông tin chi tiết về hoạt động cũng như chương tŕnh đào tạo của các trường được giữ bí mật tối đa nhưng theo một số nguồn tin th́ mỗi năm học mỗi trường cao đẳng t́nh báo tuyển lựa kỹ lưỡng khoảng 30 - 50 sinh viên đang theo học các ngành trong ĐH để đào tạo bổ sung cho chuyên ngành t́nh báo.
Việc Trung Quốc mở rộng chương tŕnh đào tạo t́nh báo quốc gia được giới chuyên môn đánh giá là bước đi tương tự như Mỹ và các nước phương Tây từng làm trước đây. Chẳng hạn, sau cuộc chiến Vùng Vịnh lần thứ nhất năm 1991, nước Mỹ triển khai một chương tŕnh có tên gọi là Chương tŕnh Giáo dục An ninh Quốc gia nhằm mục đích tăng cường đào tạo khả năng ngôn ngữ và kiến thức về văn hóa các nước trên thế giới cho đội ngũ điệp viên hùng hậu của ḿnh.
C̣n Cơ quan T́nh báo MI-5 của Anh cũng triển khai chương tŕnh đào tạo tăng cường năng lực phân tích thông tin t́nh báo và kỹ năng sử dụng công nghệ mới trong hoạt động t́nh báo thế kỷ XXI.
Tại sao Trung Quốc lại tăng cường đào tạo ngành t́nh báo? Ông Cao Shujin, Phó hiệu trưởng Trường cao đẳng T́nh báo Quốc gia Trung Sơn (nằm bên trong ĐH Trung Sơn) cho biết: “Các cơ quan t́nh báo của Trung Quốc không có nhiều tài năng lẫn kỹ năng cần thiết. Chúng tôi cần mở một số khóa đào tạo như thế để bù đắp cho lỗ hổng này”.
Theo các chuyên gia, hiện Trung Quốc đang rất cần những kỹ năng đặc biệt để tiến hành các hoạt động gián điệp trong thời hiện đại. Bên cạnh những kỹ năng t́nh báo truyền thống của ngành t́nh báo, những kỹ năng mới như công nghệ thông tin, kiến thức về luật, quản lư, báo chí, xă hội học, kể cả các kỹ năng mới về thu thập thông tin t́nh báo… đều rất cần để bổ sung cho đội ngũ điệp viên tương lai.
Và việc Trung Quốc tăng tốc chương tŕnh đào tạo ngành t́nh báo đang khiến cho phương Tây, đặc biệt là Anh và Mỹ, lo ngại, v́ 2 quốc gia này hiện cũng đang rất quan tâm lo lắng trước sự bành trướng của Trung Quốc trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt là về quân sự và t́nh báo. Gián điệp Trung Quốc hiện đang là vấn đề nóng trong giới chức an ninh Mỹ sau khi xảy ra khá nhiều vụ án gián điệp có dính líu đến Trung Quốc trong vài năm gần đây.
Nước Anh cũng đang nghi ngờ gián điệp Trung Quốc xâm nhập vào mạng thông tin nội bộ của Bộ Ngoại giao hồi tháng 2/2011. Vấn đề đáng quan tâm nhất của nước Anh là đội ngũ rất hùng hậu các du học sinh, tu nghiệp sinh và thực tập sinh ngắn hạn của Trung Quốc được cử sang Anh mỗi năm, trong số họ khó tránh khỏi có một số người đến nước Anh không v́ mục đích học tập.
Theo CAND