Người dân Việt Nam muốn chạy một chiếc xe xăng đã phải gánh đủ thứ phí: đăng ký xe, bảo trì đường bộ, rồi mỗi lần đổ xăng là một lần nộp thuế thay nhà nước. Mỗi lít xăng đang “ngậm” gần 12.000 đồng thuế, phí, trong đó 2.000 đồng là phí bảo vệ môi trường.
Thế mà giờ đây, các quan lại lại đề xuất thu thêm phí xe xăng, dầu và xe ngoại tỉnh khi vào trung tâm Hà Nội, đồng thời bắt xe phải đạt chuẩn khí thải mới được lưu thông.
Người ta nói đây là bước đi tất yếu để giảm ùn tắc, cải thiện môi trường, hướng tới đô thị xanh. Nghe trên giấy thì hợp lý, nhưng thực tế thì chưa thấy dân được lợi gì. Hạ tầng giao thông công cộng chưa đủ, xe buýt nhỏ chưa phủ sóng, metro thì còn chờ vài chục năm nữa. Dân đi làm, đi học vẫn phải dùng xe cá nhân, giờ vừa bị hạn chế vừa bị phạt.
Những đồng tiền thu từ phí trung tâm sẽ đi đâu? Có thực sự dùng để nâng cấp hạ tầng, cải thiện chất lượng không khí, hay lại rơi vào ngân sách chung mà dân chẳng thấy lợi ích trực tiếp?
Người dân Việt Nam không phản đối xe xanh, đô thị sạch, nhưng họ phản đối nghịch lý chính sách: đã đóng đủ thứ thuế, giờ lại phải trả thêm phí để lưu thông, đồng thời nâng cấp xe cho đạt chuẩn khí thải, chi phí nhân đôi, tiện ích chưa thấy đâu.
Nhìn kỹ, chính sách này chẳng khác gì một cách khéo ép dân sang xe điện: đi xe xăng kiểu gì cũng mất tiền phí, phạt, sửa xe đạt chuẩn khí thải, vậy thà đầu tư hẳn xe điện, khỏi lo. Chỉ có điều, mua xe điện đâu rẻ, hạ tầng sạc còn hạn chế, chi phí bảo trì không hề nhỏ, nhưng dân vẫn phải cắn răng theo.
Muốn chính sách thành công, nhà quản lý phải nhớ ba chữ vàng: hạ tầng- minh bạch - đồng thuận. Xe buýt, metro, điểm sạc xe điện, thu phí điện tử, thông tin rõ ràng cho dân… thiếu một trong ba là dân sẽ chỉ thấy “phạt chồng phạt”, còn môi trường trong lành thì chưa thấy đâu.
Cô Ba