HẬU CỦ KHOAI YÊN BÁI
Sáng nay tôi nhận được một mẫu tin nhắn trên Face Book từ một người tôi vừa biết vừa không biết.
Biết v́ anh đă từng là người được tôi chăm sóc trong hai tuần ở Bệnh xá của trại tù Yên Bái khi anh bị kiết lỵ nặng phải đưa từ trại lên Bệnh xá.
Không biết v́ giờ này tôi có cố moi óc cũng không thể tài nào h́nh dung ra anh là ai.
Bệnh nhân đến rồi đi, thầy thuốc có bao giờ nhớ hết mọi người!
"Kính anh Phước, t́nh cờ đọc bài
" Củ khoai Yên Bái " nhớ đến anh nhiều (có thể anh không c̣n nhớ tôi!) lúc được anh điều trị cho sau khi được khiêng từ trại 12 ra trạm xá Yên Bái/Hoàng Liên Sơn, lúc đó anh, tuy là tù nhân Phước Long nhưng được tên
" bác sĩ " VC tên Cán (?) ủy thác trị bệnh cho anh em QN/VNCH ở Liên trại 4.
Tuy ở tram xá có 2 tuần, vào thời điểm anh niên trưởng của chúng tôi là PĐT219 Nguyễn văn Nghĩa bệnh nặng và chết tại đó.
Anh cũng đă nhường phần (hồ) bột ḿ cho tôi
" bồi dưỡng", nên chóng b́nh phục, tôi vẫn c̣n nhớ và mang ơn anh, hôm nay nhờ bè bạn KQ mách bảo cho nên muốn liên lạc với anh để tỏ ḷng tri ân và gợi lại những kỷ niệm thời gian tù đầy gian khổ ngoài Bắc.
Mong thay.
KQ Trần quang Tuyến/USA.
Thân kính.
Mẫu tin nhỏ gợi tôi nhớ lại có một thời tôi đă từng ở nơi rừng sâu nước độc này.
Tháng Tư 1975 Sài G̣n rơi vào tay CS .
Tháng Sáu 1976, CS ồ ạt chuyển tù từ miền Nam ra.
Tôi được điều về Bệnh xá của trại tù Yên Bái, Hoàng Liên Sơn.
Lúc ấy trong trại chỉ có tôi là bác sĩ,
v́ tôi bị bắt khá sớm trên chiến trường Phước Long như một tù binh ngay từ tháng Giêng 1975 rồi chuyển ra Bắc theo đường ṃn HCM.
Bệnh xá gồm 80 giường :
- 20 giường cho bộ đội và 60 giường c̣n lại cho tù.
Đứng đầu là BS. Cán, thượng úy, ông ta điều trị cho bộ đội ; c̣n 60 giường của tù giao cho tôi.
Hai mươi giường của
" khung" chỉ lèo tèo mấy tên bộ đội trông c̣n khỏe chán, chỉ về bệnh xá để nghỉ ngơi.
Ông BS Cán quá rảnh, không biết làm ǵ tiêu thời giờ nên đi nuôi gà và tăng gia trồng trọt để cải thiện thêm "chất tươi".
Trong khi 60 giường của tù lúc nào cũng
" làm ăn khấm khá " , khách khứa ra vào tấp nập, nhất là khi có những trận bệnh bùng phát như kiết lỵ, sốt vàng da (Leptospirosis)…, đôi khi một giường phải nằm đến hai người.

H́nh minh họa
Bệnh xá là tuyến điều trị đầu tiên và cũng là tuyến cuối cùng. Rất hiếm khi tù được chuyển lên tuyến cao hơn là BV Yên Bái.
Bệnh xá dụng cụ chẳng có ǵ, thuốc men lại vô cùng thiếu thốn. Tôi cũng chẳng có sách báo Y khoa ǵ để tham cứu, hay một người bác sĩ bạn để bàn luận khi gặp những trương hợp khó.
Tôi chỉ loay hoay, xoay trở trong mớ kiến thức c̣n rơi rớt lại trong đầu từ thuở c̣n học ở Y khoa Sài G̣n và lê lết ở các bệnh viện.
Cũng may Y khoa Sài G̣n đă đào tạo chúng tôi khá quy củ. Ngày xưa tôi oán mấy ông giáo sư lắm v́ bắt bọn này học nhiều quá, mỗi lần thi cử nh́n đống cua cao ngất mà hăi hùng.
Sau đó khi đi thực tập ở BV Nguyễn Văn Học, Gia Định, tôi lại có dip học thêm bệnh truyền nhiễm từ GS. Joel D Brown, một bác sĩ chuyên môn về bệnh nhiễm trùng. [b][size=4][color=blue][i] Không ngờ những ǵ ḿnh phải học chung chung để thi lên lớp và ra trường giờ mới thấy hữu dụng.
https://www.youtube.com/watch?v=VrwiasssDW4&t=8s
https://www.vietbf.com/forum/showthread.php?t=1397018
Tôi làm việc với cả tấm ḷng và nhận lại những ánh mắt biết ơn của các bạn tù.
Chúng tôi là những kẻ
"cùng một lứa bên trời lận đận" cả mà, làm sao không trải ḷng với nhau ?
Nói th́ có người cho tôi là đạo đức giả, chứ theo tôi
đó là thời kỳ đẹp nhất trong đời thầy thuốc của tôi , v́ tôi giúp được những người đang tha thiết mong chờ sự giúp đỡ của ḿnh trong hoàn cảnh cùng khổ như nhau, hoàn toàn không dựa vào tiền bạc.
Ai cũng muốn sống sót để có ngày về với gia đ́nh.
Bệnh tật trong trại tù cũng nguy hiểm dễ đưa đến tử vong không khác ǵ khi xông pha lửa đạn trên trận mạc. Do đó mọi người rất quư mến tôi, v́ tôi là cái phao cho những hy vọng của họ khi phải sống xa sự săn sóc của gia đ́nh.
Nói thật tôi qua Úc, học lại rồi hành nghề ở Melbourne 25 năm trước khi về hưu, tất cả giao tiếp của tôi đối với bệnh nhân phần lớn đều dựa trên tiền bạc.
https://www.youtube.com/watch?v=mWIYPQaGNIw
Có những buổi sáng tôi đứng sau hàng rào bệnh xá. Anh em đi lao động ngang qua, thấy tôi họ vẫy tay :
" BS. Phước! BS Phước !." Tôi thấy cả một niềm vui ấm áp dâng trào trong ḷng. Cảm ơn những bạn tù khốn khổ của tôi !
Bệnh xá của tôi cuối cùng được bầu là đơn vị tiên tiến. Điều ấy có nghĩa là bệnh xá chúng tôi đă tiếp nhận bệnh nhân khá đông và tổ điều trị của chúng tôi cũng đă làm việc cật lực với những phương tiện hết sức nghèo nàn.
Bệnh xá của liên trại tù Yên Bái tuy là tuyến đầu tiên nhưng hầu như cũng là tuyến cuối cùng để điều trị tù nhân.
Từ ngày tôi về bệnh xá,
chỉ có một trường hợp duy nhất bị găy xương đùi được chuyển ra bệnh viện tỉnh Yên Bái,
nhưng ba hôm sau bệnh nhân lại được chuyển về với t́nh trạng y nguyên như cũ.
Những b́nh tro cốt của 14 tù cải tạo mang từ Ba Sao về một nhà thờ ở Sài G̣n.
H́nh do VAF cung cấp. (Những b́nh tro cốt của 14 tù cải tạo mang từ Ba Sao về một nhà thờ ở Sài G̣n. H́nh do VAF cung cấp.)