Đối với một vị tổng thống từ lâu đă luôn tự nhận ḿnh là người ǵn giữ ḥa b́nh (và công khai khao khát Giải Nobel Ḥa b́nh), Donald Trump đă chứng tỏ ḿnh là một điềm báo đáng tin cậy về gây chiến tranh. Những tuyên bố ảo tưởng và sự bất tài do dự của ông đă không thể giải quyết được những cuộc xung đột ở Gaza và Ukraine, mặc dù đă có nhiều lời hứa — và giờ đây ông phải chịu trách nhiệm đáng kể cho sự bùng nổ của một cuộc chiến rất nguy hiểm giữa Israel và Iran.
Luôn tự tâng bốc ḿnh, Trump thường khoe khoang rằng ông là một chiến lược gia thông minh hơn tất cả các vị tướng của Hoa Kỳ và là một nhà đàm phán giỏi hơn bất kỳ nhà ngoại giao nào của chúng ta, nhưng những ǵ thế giới nh́n thấy là một kẻ vụng về nghiệp dư được bao quanh bởi những kẻ hầu vô dụng.
Sự khinh thường của ông đối với kinh nghiệm và chuyên môn đă khiến ông chỉ định người bạn thân của ḿnh là Steve Witkoff chỉ đạo các cuộc đàm phán của Hoa Kỳ về Ukraine và Gaza, cũng như chương tŕnh hạt nhân của Iran — một danh mục đầu tư quá sức đối với một giám đốc điều hành bất động sản không có kiến thức hoặc kỹ năng liên quan. (Ông ta có một phẩm chất độc đáo: Witkoff và các con trai của ông ta tham gia vào nhiều doanh nghiệp kinh doanh khác nhau với Trump và các con trai của ông ta, bao gồm cả những giao dịch tiền điện tử tham nhũng trắng trợn với các ông trùm dầu mỏ vùng Vịnh.) Là một cựu thượng nghị sĩ, Ngoại trưởng Marco Rubio biết đôi chút về chính sách đối ngoại, nhưng ông ta có hai hoặc ba công việc khác, và Trump dường như không mấy quan tâm đến quan điểm của ông ta.
Witkoff đă chứng minh sự thiếu phán đoán đáng kinh ngạc của chính ḿnh khi ông ta bước vào một phiên họp với Tổng thống Nga Vladimir Putin một ḿnh — không có phiên dịch viên Hoa Kỳ, không có trợ lư ghi chép — như thể ông ta có thể tự ḿnh quản lư được nhà độc tài xảo quyệt của Điện Kremlin. Sự kiêu ngạo của Trump có thể lây lan. Cho đến nay, kết quả ở Ukraine và Gaza không mấy ấn tượng, nói một cách quá lịch sự.
Đến giờ th́ rơ ràng là có rất ít suy nghĩ hoặc kế hoạch thực sự được coi trọng trong quá tŕnh chính sách đối ngoại của chính quyền này, hoặc liệu có bất kỳ quá tŕnh nào ngoài bài đăng tiếp theo trên Truth Social hay không. Ở cấp độ hời hợt, chương tŕnh hề này có phần buồn cười, giống như rất nhiều điều về Trump. Ai có thể cười khi chi phí về sinh mạng con người, tài nguyên bị lăng phí và sự tàn phá môi trường lại quá lớn và ngày càng tăng lên?
Đổ lỗi cho tổng thống về mọi thảm họa trên thế giới cũng bất công như khuynh hướng chỉ trích Joe Biden và Barack Obama của chính ông bất cứ khi nào có chuyện ǵ đó không ổn. Những thảm họa mà Trump hiện đang phải đối mặt ở Gaza và Ukraine là kết quả của các quyết định ở các thủ đô khác. Tuy nhiên, ông đă t́m cách khiến vấn đề trở nên tồi tệ hơn trên cả hai mặt trận, bằng cách phá vỡ liên minh phương Tây hậu thuẫn Ukraine và khuyến khích các đảng cực đoan và hiếu chiến nhất trong chính phủ cực hữu của Israel.
Và trong khi Benjamin Netanyahu và các giáo sĩ Hồi giáo Iran hiện phải chịu trách nhiệm nhiều nhất, th́ sự thù địch bùng nổ giữa Israel và Iran có khả năng xảy ra cao hơn nhiều do những hành động nhỏ nhen và phá hoại của Trump trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên của ông.
Bước đột phá ngoại giao của chính quyền Obama vào năm 2015, khi Hoa Kỳ và các đồng minh kư Kế hoạch hành động toàn diện chung với Tehran là sáng kiến duy nhất từng thành công trong việc ngăn chặn chương tŕnh vũ khí hạt nhân của Iran. Thỏa thuận đó, mất nhiều năm để đạt được, đă thành công trong việc loại bỏ 97% nhiên liệu hạt nhân của Iran, tháo dỡ hầu hết các máy ly tâm sản xuất uranium làm giàu và áp đặt các quy định nghiêm ngặt đối với các cơ sở hạt nhân của Iran. Các biện pháp đó đă kéo dài "thời gian đột phá" cần thiết để Iran chế tạo bom hạt nhân lên hơn một năm.
Quyết định độc ác và ngu ngốc của Trump ba năm sau đó là từ bỏ JCPOA đă đẩy nhanh tiến tŕnh của Iran hướng tới kho vũ khí hạt nhân và đưa thế giới đến gần hơn với chiến tranh — tất cả chỉ v́ ông ta ghen tị với Obama và cúi đầu trước những kẻ diều hâu Israel. Những nỗ lực gần đây của ông ta nhằm đàm phán phiên bản thỏa thuận của riêng ḿnh đă hoàn toàn thất bại — và thất bại đó nguy hiểm hơn những ǵ ông ta có thể tưởng tượng.
|