Có những người – ḿnh có thể tránh.
Họ quá nóng – th́ thôi không gần.
Họ quá sắc – th́ né cho lành.
Nhưng nếu người đó là người trong gia đ́nh th́ sao?
Một người phải sống cùng, ăn cùng, sinh hoạt chung mỗi ngày –
mà lại thường xuyên nóng giận, cộc cằn, chỉ trích…
Tránh – không được.
Chống – th́ sinh chuyện.
Chịu đựng hoài – th́ sinh tổn thương.
Vậy phải làm sao?
1. Nếu c̣n tránh được – nên tránh.
Không phải trốn chạy.
Mà là tự bảo vệ ḿnh.
Tâm sân – như lửa.
Đưa mặt vào lửa – th́ cháy.
Trí tuệ không bảo ḿnh cứ đứng đó cho khét.
Đức Phật dạy: nếu nguyên nhân nào khiến tâm ḿnh bất thiện, th́ cần đoạn trừ. Nếu chưa đoạn được – th́ phải tránh.
Không phải “gồng tu” trong môi trường sai – để rồi rách cả thân tâm.
2. Nếu không thể tránh – th́ phải rèn.
Gia đ́nh – là nơi khó tu nhất.
Không dễ giữ khoảng cách. Không phải muốn im là im, muốn đi là đi.
Cho nên – phải rèn nội tâm.
Khi người thân mắng, chỉ trích – đừng nhắm vào câu nói.
Hăy nh́n vào tâm họ: họ đang sân, đang rối, đang khổ.
Tập cho ḿnh một phản xạ: nghe mà không dính.
Không phản bác. Không căi lư. Không nổi lửa theo.
Giống như người bên cạnh đang lên cơn sốt –
Ḿnh không thể giận cơn sốt đó.
Chỉ cần đừng để ḿnh bị lây – là đă quá giỏi rồi.
3. Biết trước hoàn cảnh dễ sinh sân – th́ phải chuẩn bị nội tâm.
Khi biết ḿnh sắp gặp người hay làm khổ ḿnh –
đừng để tâm vào họ, hăy hướng tâm về Đức Phật.
Đó là cách đơn giản nhưng hiệu quả – mà tôi từng thực hành.
Làm vậy – là giữ được một nửa b́nh an trước khi chuyện xảy ra.
4. Khi giận dâng lên – đừng nuôi.
Đừng cứ nghĩ đi nghĩ lại những lời họ vừa nói.
Đừng tua đi tua lại cảnh ḿnh bị xúc phạm.
Càng nhai lại – càng giận thêm.
Thay vào đó – hăy thở.
Hăy làm việc khác.
Hoặc thầm nhắc: “Ḿnh đang được thử lửa.”
Mỗi lần không phản ứng – là một lần nghiệp cũ không sinh thêm.
5. Học Phật – là học rèn tâm ngay giữa đời sống.
Đừng mong người khác thay đổi để ḿnh bớt khổ.
Họ thay đổi – th́ tốt.
Họ không thay – ḿnh vẫn phải tự cứu ḿnh.
V́ người ta có thể nổi giận, có thể trút lửa về phía ḿnh
Nhưng có bị đốt cháy hay không, là do ḿnh có biết giữ tâm vững hay không.
Nếu c̣n yếu ḷng, c̣n nuôi giận, c̣n phản ứng – th́ sẽ cháy.
Cho nên – hăy rèn luyện tâm cho đủ mạnh.
Bằng giới hạnh, bằng chánh niệm, bằng tuệ quán, bằng ḷng từ.
Không phải v́ yếu đuối, mà v́ không muốn bị thiêu đốt trong ngọn lửa sân – của người và của chính ḿnh.
VietBF@sưu tập