Nhạc sĩ Phạm Thế Mỹ thời kỳ là phóng viên Báo Quân đội Nhân dân (ảnh tư liệu gia đ́nh nhạc sĩ cung cấp)
Đó có phải là số phận chung của người từng góp sức với
“cách mạng” nhưng rồi bị nghi ngờ, không được trọng dụng ?
Chẳng hạn như nhân vật phi công Nguyễn Thành Trung nổi tiếng từng trở mặt ném bom vào Dinh Độc Lập vào ngày cuối của chế độ, hay nhà thơ Trần Vàng Sao bị theo dơi, ngăn chặn mọi thứ cho đến khi chết.
Nguyễn Thành Trung được biết là sỹ quan VNCH nhưng bị Việt Cộng mua chuộc và làm phản.
https://vietbestforum.com/thread-13703.html
Mặc dù nhạc sĩ Phạm Thế Mỹ ra sức sáng tác và đóng góp nhiều cho chế độ mới, nhưng ông
không được cấp trên đáp lại như với :
- Tôn Thất Lập
- Trần Long Ẩn
- Diệp Minh Tuyền…, dù tài năng của ông
th́ rơ là vượt lên trên rất nhiều.
https://www.youtube.com/watch?v=fs7vu88h8Q4
Nhà văn Nguyễn Đ́nh Bổn có kể lại rằng :
- Vào năm 1994 , khi ông ra Bắc có việc và được nhà thơ Phạm Hổ nhờ chuyển quà cho em ḿnh là ông Phạm Thế Mỹ ở trong miền Nam.
Khi đi cùng nhà thơ Trần Tiến Dũng đến trao quà, ông Phạm Thế Mỹ khi biết nhà văn Nguyễn Đ́nh Bổn đang làm trong nhà xuất bản Mỹ thuật, nhạc sĩ Phạm Thế Mỹ mang ra một tập dày có đến cả trăm bài hát
ca ngợi bác và đảng, than phiền rằng ông muốn in nhưng không có ai giúp.
Chi tiết này gợi lên câu hỏi rằng :
- Chẳng lẽ với vị trí của một người như ông Mỹ,
và hoàn toàn dành tâm sức để vận động cho chế độ mới , nhưng vẫn không thể t́m được nơi yểm trợ để làm điều
“ phục vụ ” này, th́ thực sự cuộc sống của nhạc sĩ Phạm Thế Mỹ sau năm 1975 đă cô quạnh đến thế nào ?
https://www.youtube.com/watch?v=jr07tsKGqn4
Lúc c̣n là phóng viên của báo Tuổi Trẻ,
vào ngày nhạc sĩ Phạm Thế Mỹ qua đời , ban biên tập nhờ tôi gọi t́m một ai đó cùng thời để viết tin buồn và tâm t́nh.
Kỳ lạ nhất là lúc đó tôi gọi khắp nơi
nhưng hầu như ai cũng từ chối.
https://www.youtube.com/watch?v=tZfoAD3Lpdw
Cuối cùng, tôi c̣n nhớ báo Tuổi Trẻ
phải nhờ cậy đến một bài viết cũ, của một người không liên quan là nhạc sĩ Từ Huy như vài trăm chữ chia buồn về sự ra đi của ông.
Lúc đó, tôi chạnh ḷng nghĩ về sự cô đơn của ông, mặc dù nhà nước có làm lễ tang trọng thể, nhưng đó cũng chỉ là h́nh thức rổn rảng trong sự hiu quạnh của đời ông.
https://www.youtube.com/watch?v=AtwGAhZpeIQ
Tôi có đọc nhiều những bài viết tức giận và phê phán
thái độ nằm vùng của nhạc sĩ Phạm Thế Mỹ.
Và tôi cũng đọc được những bài viết tiếc nuối cho một tài năng
nhưng không đứng về phía chế độ Việt Nam Cộng Ḥa,
dù đó là miền đất đă tạo thành cái tên nhạc sĩ Phạm Thế Mỹ, và nuôi dưỡng trong sự yêu mến của không ít người yêu âm nhạc miền Nam.
https://www.youtube.com/watch?v=yRg9Nq3Nwhc
Nhưng biết sao được, đó là cuộc đời, là định mệnh và là lịch sử của đất nước Việt Nam. Lịch sử đă cho chúng ta
chứng kiến những văn nghệ sĩ bất khuất đến phải ứa nước mắt v́ kính trọng,
[color=green nhưng [/color]chúng ta cũng có những người nghệ sĩ chấp nhận thay đổi cuộc đời của ḿnh,
chỉ v́ để được sống c̣n, hoặc họ chọn hay nhầm một lư tưởng, mà không thể quay lại.
https://www.youtube.com/watch?v=TZNFHiPQ4zM
Những ai đă từng tiếp xúc với nhạc sĩ Phạm Thế Mỹ cũng nhận ra rằng ông là một người hiền lành, và rốt cuộc chỉ mong muốn được sống với nghề của ḿnh mà thôi.
Nhà nghiên cứu nhạc Việt người Mỹ Jason Gibbs từng viết trong bút kư khi t́m hiểu âm nhạc Việt Nam ở Sài G̣n, rằng:
- “ Vợ chồng tôi được gặp và nói chuyện với Phạm Thế Mỹ năm 2001 ở nhà riêng của ông ở Quận Tư Sài G̣n. Ông vui tính, cởi mở, hiền và kể nhiều chuyện hay.
Thời chιến tranh Việt Mỹ ông là một người cộng sản nằm vùng. Đất Việt thống nhất ông được tham gia mọi hoạt động âm nhạc ở một miền Nam giải phóng, nhưng thực ra ông không ưa chính sách văn hóa lúc bấy giờ ”.
Có lẽ phần tính t́nh hiền lành và chân thành ấy, khiến cho những màu sắc và giai điệu trong các bài hát về quê hương của Phạm Thế Mỹ luôn làm người nghe nhanh chóng có sự đồng cảm và thương mến.
https://www.youtube.com/watch?v=GhPoGDAwUCk
Khi được báo Sài G̣n Giải Phóng (số ra ngày 28/10/2001) phỏng vấn về những bài hát sáng tác thời
“Mỹ-Ngụy” , Phạm Thế Mỹ đă nói cho qua rằng :
- “Tôi thật sự không thích nói về những ǵ ḿnh đă có, tất cả những sáng tác của tôi chỉ được bộc phát bằng sự say mê của chính ḿnh”.
Có thể đó là kết luận quan trọng mà
nhạc sĩ Phạm Thế Mỹ muốn để lại cho những thế hệ sau t́m hiểu về ông.
https://www.youtube.com/watch?v=C9I_yMm85EQ
Số lượng những bài hát về nhạc sĩ Phạm Thế Mỹ được công bố trên truyền h́nh cũng như hệ thống truyền thông của chế độ mới sau năm 75 rất nhiều, nhưng mọi thứ mang tính
“phục vụ” ấy trôi dần vào quên lăng.
Ngay cả trên wikipedia, các liệt kê đánh dấu sự thăng hoa sáng tạo của đời ông cũng nằm trong thời kỳ sáng tác tự do không kiểm duyệt của Việt Nam Cộng Ḥa.
Điều trái ngang là ở đó ! .
Di sản vàng son của nền văn hóa Việt Nam Cộng Ḥa lại chính là nơi ǵn giữ những điều đẹp nhất của một người nhạc sĩ Bắc Việt – Phạm Thế Mỹ.
Tuấn Khanh
(20.03.2022)
Trích blog của tác giả