Xôi mềm dẻo, quyện sần sật, bùi béo của dừa, thơm mùi vừng rang, vị ngọt nhẹ. Một bát xôi ấm nóng nhanh chóng xua tan đi cái rét đầu đông.
Nguyên liệu (5)
500 gr gạo nếp
100 gr dừa nạo
80 gr vừng
Gia vị: Muối, đường
Mỡ lợn hoặc mỡ gà
Cách làm
Chọn và ngâm gạo nếp: Chọn nếp nương hoặc nếp cái hoa vàng đồ xôi dẻo mềm, căng bóng. Gạo nếp vo sạch ngâm nước lạnh để hạt gạo ngậm no nước, tùy theo từng loại gạo mà thời gian ngâm khác nhau, với gạo nếp cái hoa vàng thường 6 - 8 giờ, gạo nếp nương đồng bào dân tộc mùa mới chỉ 3 - 4 giờ là được. Khi ngâm cho chút muối hạt để hạn chế gạo ngâm lâu bị chua. Sau khi ngâm, tráng rửa nhẹ rồi để ráo nước, cho chút muối hạt xóc đều cho đượm gạo.
Đồ xôi lửa 1: Cho nước vào 1/3 nồi rồi đun sôi, lót khăn xô hoặc vải màn rồi bốc gạo nếp vào dàn đều ra chõ đặt lên nồi, chọc mấy lỗ to cho thoát nhiệt, thông khí rồi gập đậy khăn phủ kín để nước không đọng, chảy xuống làm nhão xôi khi đồ. Thỉnh thoảng mở nắp ra ngoài để chảy bớt phần hơi nước bốc lên, xới cho xôi chín đều. Sau 35 - 40 phút khi xôi chín 80% , xới ra rổ hoặc mẹt, tãi đều hong cho nguội. Việc này giúp hạt xôi hồi lại, khi đồ tiếp lửa 2 sẽ dẻo mềm dù để lâu.
Chuẩn bị các nguyên liệu khác: Trong lúc đồ xôi lửa 1, chuẩn bị các nguyên liệu khác: Vừng nên chọn loại còn vỏ, cho vào chảo rang ở lửa nhỏ để chín từ từ. Rang cho tới khi hạt vừng nhảy tí tách và dậy mùi thơm là được. Sau đó đem giã nhỏ, để riêng. Cùi dừa rửa sạch, đem nạo sợi. Thêm chút mỡ lợn hoặc mỡ gà để xôi căng bóng khi đồ lửa 2.
Đồ xôi lửa 2: Vẩy chút nước lạnh, đánh xôi tơi ra cho vào chõ đồ tầm 10 phút để xôi mềm. Lấy xôi ra trộn đều với vừng và dừa nạo, thêm chút đường (điều chỉnh vị ngọt theo sở thích cá nhân), chút mỡ lợn hoặc mỡ gà trộn dong tay và tiếp tục đồ thêm 12 - 15 phút. Lúc này hạt xôi hút đẫy nước, quyện với vừng dừa trở nên bùi thơm, dẻo mềm, căng bóng là được.
Yêu cầu thành phẩm: Xôi mềm dẻo, quyện sần sật, bùi béo của dừa, thơm mùi vừng rang, vị ngọt nhẹ. Một bát xôi ấm nóng xua tan cái rét đầu đông Hà Nội.
Chú ý:
Nếu đồ nhiều, chia gói riêng lá chuối chia lượng vừa đủ mỗi lần ăn, rồi để vào các hộp trữ tủ lạnh. Mỗi khi ăn, lấy ra vẩy chút nước rồi quay lò vi sóng vài phút là dẻo ngon.
Xôi muốn để lâu vẫn dẻo mềm, căng mọng nên đồ 2 lần lửa.
Xôi vừng dừa miền Nam và miền Tây cho thêm nước cốt dừa tạo vị béo ngậy. Một số nhà còn nhuộm màu lá cẩm cho thêm phần bắt mắt.
VietBF@sưu tập