Vụ vỡ đập thủy điện Bắc Khê 1: Kỳ vọng "phòng mọi bất trắc với mọi trận lũ"
 

Quy trình vận hành hồ thủy điện Bắc Khê 1 kỳ vọng đảm bảo an toàn tuyệt đối cho công trình đầu mối thủy điện, chủ động đề phòng mọi bất trắc với mọi trận lũ. Nhưng thực tế không như kỳ vọng.
Theo nguồn tin của phóng viên Dân trí, thủy điện Bắc Khê 1 (Lạng Sơn) vừa bị vỡ đập có quy trình vận hành hồ chứa kèm theo Quyết định số 2242/2024 ngày 12/12/2024 của UBND tỉnh Lạng Sơn.

Quyết định nêu rõ, công trình này có cấp thiết kế III theo QCVN 04-05:2012 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường). Lưu lượng đỉnh lũ kiểm tra/khả năng xả ứng với cao trình mực nước lũ kiểm tra là 1.567m3/s.


Thủy điện Bắc Khê 1 bị vỡ đập chiều 7/10 (Ảnh cắt từ clip).

Tại quyết định, UBND tỉnh Lạng Sơn cho biết quy trình áp dụng cho vận hành hồ chứa thủy điện Bắc Khê 1 nhằm đảm bảo an toàn tuyệt đối cho công trình đầu mối thủy điện, chủ động đề phòng mọi bất trắc với mọi trận lũ có chu kỳ lặp lại nhỏ hơn hoặc bằng 200 năm; không được để mực nước hồ vượt mực nước lũ kiểm tra ở cao trình 202,36m.

Công ty cổ phẩn Thủy điện Bắc Khê 1 (chủ đầu tư) có trách nhiệm thực hiện quan trắc lượng mưa tại đập, mực nước tại thượng lưu và hạ lưu đập; tính toán lưu lượng đến hồ, lưu lượng xả, lưu lượng qua tuabin.

Chủ đầu tư thủy điện cũng phải dự tính khả năng gia tăng mực nước hồ theo lưu lượng đến hồ với tần suất ít nhất 4 lần/ngày trong mùa lũ vào lúc 1h, 7h, 13h và 19h.

Trường hợp vận hành chống lũ, tần suất quan trắc và tính toán tối thiểu một giờ/lần. Trong quá trình vận hành, doanh nghiệp phải thường xuyên cung cấp, trao đổi cập nhật thông tin với các công trình thủy điện, thủy lợi có liên quan trên lưu vực sông Bắc Khê để vận hành tối ưu, an toàn.

“Mực nước cao nhất trước lũ của hồ chứa thủy điện Bắc Khê 1 không được vượt quá cao trình mực nước dâng bình thường 200m”, quy trình vận hành hồ chứa nêu rõ.


Nguyên tắc cơ bản vận hành hồ trong mùa lũ được nêu rõ: duy trì mực nước hồ ở cao trình mực nước dâng bình thường 200m bằng chế độ xả nước qua các tổ máy phát điện, tự tràn qua tràn tự do.

Trường hợp nhà máy vận hành xả lũ mà mực nước hồ vượt mực nước dâng bình thường 200m, ưu tiên phát điện với lưu lượng lớn nhất có thể qua tuabin cho đến khi phải ngừng phát điện.

Quyết định của tỉnh Lạng Sơn cho phép Giám đốc Công ty cổ phần Thủy điện Bắc Khê 1 quyết định việc vận hành hồ chứa khác với quy trình trong trường hợp xảy ra sự cố cấp bách hoặc tình huống bất khả kháng và phải chịu trách nhiệm về quyết định của mình.

Khi mực nước hồ chứa thủy điện báo có thể vượt cao trình mực nước lũ kiểm tra 202,36m, doanh nghiệp phải triển khai các biện pháp đảm bảo an toàn công trình, đồng thời báo cáo UBND tỉnh Lạng Sơn và các cơ quan liên quan.

Trường hợp xảy ra những tình huống bất thường hoặc sự cố, giám đốc doanh nghiệp phải triển khai ngay các biện pháp đối phó phù hợp, kịp thời và chịu trách nhiệm trước pháp luật đối với quyết định của mình.

Sau mùa lũ hàng năm, doanh nghiệp lập báo cáo tổng kết gửi UBND tỉnh Lạng Sơn cũng như cơ quan chức năng về thực hiện quy trình vận hành hồ chứa thủy điện, đánh giá kết quả khai thác, tính hợp lý cũng như những tồn tại.

Vụ vỡ đập thủy điện Bắc Khê 1 xảy ra lúc 13h30 ngày 7/10, được chính quyền địa phương lý giải do mưa rất to, lượng nước đổ về hồ thuỷ điện lên tới 1.572m3/s dẫn đến nhà máy bị vỡ một mảng bê tông ở cửa nhận nước và bị đổ phòng điều khiển trung tâm. Thiệt hại bước đầu xác định khoảng 50 tỷ đồng.

Thủy điện Bắc Khê 1 nằm trên sông Bắc Khê - một nhánh nhỏ của sông Kỳ Cùng. Đây là một công ty thủy điện tư nhân, quy mô nhỏ trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn, được thực hiện bởi Công ty cổ phần Thủy điện Bắc Khê 1. Doanh nghiệp này thành lập và đi vào hoạt động từ ngày 8/6/2012; người đại diện pháp luật hiện nay là ông Ngô Thế Quang.

Vietbf @ Sưu tầm