Lần đầu xác định tế bào não liên quan đến trầm cảm
 

Sự rối loạn hoạt động gene xảy ra ở hai nhóm tế bào then chốt, gồm một loại nơron kích thích tham gia điều hòa cảm xúc và một phân nhóm tế bào vi thần kinh có vai trò kiểm soát tình trạng viêm trong não.


Ảnh minh họa. (Nguồn: Neuroscience News)

Các nhà khoa học Canada đã lần đầu tiên xác định được hai loại tế bào não có sự thay đổi rõ rệt ở những người mắc trầm cảm - một bước đột phá giúp làm sáng tỏ cơ chế sinh học của căn bệnh và mở đường cho các liệu pháp điều trị nhắm trúng đích.

Nghiên cứu do Đại học McGill và Viện Douglas thực hiện, công bố trên tạp chí Nature Genetics, được dựa trên mô não hiếm lấy từ Ngân hàng não Douglas-Bell Canada - một trong số ít nguồn mẫu trên thế giới được hiến tặng bởi những người từng mắc rối loạn tâm thần.

Sử dụng kỹ thuật di truyền học đơn bào, nhóm nghiên cứu đã phân tích RNA và DNA của hàng nghìn tế bào não từ 59 người mắc trầm cảm và 41 người không mắc bệnh, nhằm xác định loại tế bào nào hoạt động khác biệt và những đoạn gene nào chịu trách nhiệm cho các thay đổi này.

Kết quả cho thấy sự rối loạn hoạt động gene xảy ra ở hai nhóm tế bào then chốt: một loại nơron kích thích tham gia điều hòa cảm xúc và phản ứng với căng thẳng, một phân nhóm tế bào vi thần kinh (microglia) có vai trò kiểm soát tình trạng viêm trong não.

Ở cả hai loại tế bào này, nhiều gene hoạt động bất thường ở người bị trầm cảm, cho thấy những xáo trộn sâu sắc trong các hệ thống thần kinh liên quan đến tâm trạng và miễn dịch.

Giáo sư Gustavo Turecki, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết: “Đây là lần đầu tiên chúng tôi xác định được những loại tế bào cụ thể bị ảnh hưởng trong trầm cảm, bằng cách lập bản đồ hoạt động gen cùng với các cơ chế điều hòa mã di truyền. Kết quả này giúp chúng ta hiểu rõ hơn nơi nào trong não bị rối loạn và tế bào nào liên quan."

Theo ông Turecki, phát hiện này góp phần xóa bỏ quan niệm rằng trầm cảm chỉ là vấn đề tâm lý. Ông nhận định: “Trầm cảm không chỉ là cảm xúc - đó là biểu hiện của những thay đổi thật sự, có thể đo lường được trong não."

Nhóm nghiên cứu hiện đang lên kế hoạch tìm hiểu cách những biến đổi tế bào này ảnh hưởng đến chức năng não, cũng như đánh giá khả năng phát triển các liệu pháp mới nhắm trực tiếp vào chúng./.