4 loại trái cây quen thuộc có thể âm thầm 'làm khó' lá gan nếu ăn sai cách
 

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), việc tiêu thụ trái cây không đúng cách có thể gây ra những tác động tiêu cực tới gan - cơ quan đảm nhiệm chức năng giải độc và chuyển hóa quan trọng nhất trong cơ thể.


Trái cây là nguồn dinh dưỡng quý giá với vitamin, chất chống oxy hóa và chất xơ tuy nhiên không phải cứ ăn nhiều là tốt. Dưới đây là 4 loại trái cây quen thuộc có thể gây “gánh nặng” cho gan nếu bạn sử dụng sai thời điểm hoặc liều lượng.

1. Trái cây họ cam, quýt: Không phải cứ bổ là ăn nhiều sẽ tốt

Nhười có bệnh lý tiêu hóa hoặc gan nên hạn chế ăn trái cây có tính axit vào buổi sáng sớm.

Cam, chanh, bưởi rất giàu vitamin C và axit citric, hỗ trợ tăng cường miễn dịch. Tuy nhiên, nếu ăn quá nhiều, đặc biệt khi bụng đói hoặc đang bị viêm loét dạ dày, lượng axit cao có thể gây kích ứng niêm mạc dạ dày, đồng thời buộc gan phải tăng tiết mật để hỗ trợ tiêu hóa, dễ gây quá tải chức năng gan nếu kéo dài.

Theo khuyến cáo từ WHO, người có bệnh lý tiêu hóa hoặc gan nên hạn chế ăn trái cây có tính axit vào buổi sáng sớm khi đói bụng, để tránh ảnh hưởng tới niêm mạc và chức năng gan mật.

2. Trái cây ngọt đậm tưởng ngon nhưng lại “tăng gánh” cho gan

Các loại trái cây như nhãn, vải, xoài chín, mít chứa lượng lớn đường fructose, loại đường được chuyển hóa trực tiếp tại gan. Khi nạp vào cơ thể quá nhiều, gan sẽ chuyển fructose dư thừa thành chất béo, dẫn đến tích tụ mỡ trong gan, làm tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD).

Trái cây ngọt đậm tưởng ngon nhưng lại “tăng gánh” cho gan.

Ăn quá nhiều thực phẩm chứa fructose có liên quan mật thiết đến gia tăng tỷ lệ béo phì nội tạng và gan nhiễm mỡ ở người trẻ tuổi.

3. Trái cây hư hỏng, mốc tiềm ẩn độc tố gây ung thư gan

Một số người có thói quen tiếc của, chỉ cắt bỏ phần hỏng và ăn phần còn lại của trái cây. Tuy nhiên, nấm mốc sinh ra trong thực phẩm dễ chứa aflatoxin - chất độc không thể nhìn thấy bằng mắt thường, có thể gây biến đổi tế bào gan và dẫn đến ung thư.

Theo các nghiên cứu, Aflatoxin là chất gây ung thư gan nhóm 1, thường xuất hiện trong các loại thực phẩm bảo quản kém như ngũ cốc, đậu, trái cây khô và trái cây mốc. Loại độc tố này không bị phá hủy ở nhiệt độ nấu thông thường, nên việc “gọt bỏ phần hỏng” là không đủ an toàn.

4. Trái cây giàu chất béo: Không nên chủ quan nếu bạn có bệnh gan

Sầu riêng, bơ, dừa là những loại trái cây chứa nhiều chất béo thực vật, có lợi cho tim mạch nếu ăn điều độ. Tuy nhiên, với người đang bị men gan cao, viêm gan virus hoặc gan nhiễm mỡ, ăn quá nhiều các loại quả này có thể gây quá tải chuyển hóa tại gan, đặc biệt khi kết hợp với lượng đường cao (trong sầu riêng).

Người bệnh gan nên cẩn thận với trái cây giàu chất béo.

WHO khuyến cáo nên duy trì tổng năng lượng từ chất béo dưới 30% khẩu phần ăn hằng ngày, đồng thời ưu tiên chất béo không bão hòa và hạn chế tiêu thụ đồng thời chất béo và đường vốn dễ chuyển thành mỡ tại gan.

Lời khuyên chung từ WHO:

Không ăn trái cây khi bụng quá đói hoặc quá no

Không nên ăn quá 200–300g trái cây/ngày với người có vấn đề về gan

Ưu tiên trái cây tươi, rõ nguồn gốc, tránh loại có dấu hiệu hư hỏng hoặc để quá lâu

Kết hợp trái cây cùng chế độ ăn đa dạng, ít đường, ít béo để giảm gánh nặng chuyển hóa cho gan.