Lấy đâu ra tiền để trả hơn 170.000 tỷ đồng cho cán bộ nghỉ việc?
 

Theo phát biểu của Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc, Việt Nam sẽ cần đến 170.000 tỷ đồng để chi cho cán bộ thôi việc, nghỉ hưu sớm do tinh gọn bộ máy, đây mới là thống kê chưa đầy đủ.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã họp, cho ý kiến về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội liên quan đến việc giảm thuế giá trị gia tăng (GTGT).

Theo đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí với đề xuất của Chính phủ trình Quốc hội xem xét, quyết định chính sách giảm thuế GTGT tại Kỳ họp thứ 9 dự kiến khai mạc ngày 5/5 tới.

Trình bày Tờ trình của Chính phủ, Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn cho biết, Chính phủ đề xuất giảm 2% thuế suất thuế GTGT, từ 10% xuống còn 8%, đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng thuế suất 10%.


Tuy nhiên, một số lĩnh vực sẽ không thuộc diện giảm thuế, gồm: viễn thông, tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, bất động sản, sản phẩm kim loại, sản phẩm khai khoáng (trừ than), và các hàng hóa, dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt (trừ xăng).

Chính sách này dự kiến được áp dụng từ ngày 1/7/2025 đến hết ngày 31/12/2026. Chính phủ sẽ ban hành hướng dẫn cụ thể để việc triển khai chính sách bảo đảm công khai, minh bạch và hiệu quả.

Dự kiến, tổng số thu ngân sách nhà nước (NSNN) giảm do chính sách này vào khoảng 121.740 tỷ đồng trong giai đoạn áp dụng, trong đó 6 tháng cuối năm 2025 giảm khoảng 39.540 tỷ đồng và năm 2026 giảm khoảng 82.200 tỷ đồng.

Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế – Tài chính của Quốc hội, ông Phan Văn Mãi cho biết đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban tán thành với đề xuất của Chính phủ, coi đây là biện pháp cần thiết để hỗ trợ doanh nghiệp, thúc đẩy sản xuất – kinh doanh trong bối cảnh kinh tế còn nhiều khó khăn.

Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng việc tiếp tục gia hạn chính sách này có thể không còn tác dụng kích cầu rõ rệt như trước, do chính sách đã được thực hiện trong thời gian dài.

Bên cạnh đó, việc liên tục kéo dài chính sách giảm thuế có thể ảnh hưởng đến tính ổn định và nhất quán của hệ thống thuế, nhất là trong bối cảnh Luật Thuế GTGT mới sẽ có hiệu lực từ ngày 1/7/2025.

Một số đại biểu lo ngại dư địa tài khóa và chính sách ngày càng bị thu hẹp, làm giảm khả năng điều hành ngân sách trong trường hợp xảy ra khủng hoảng kinh tế trong tương lai.

Chủ nhiệm Phan Văn Mãi cũng nhấn mạnh, tại phiên họp trước, Chủ tịch Quốc hội đã đề nghị Ủy ban Kinh tế – Tài chính phối hợp với các cơ quan của Chính phủ để làm rõ khả năng tiết kiệm ngân sách từ việc tinh gọn bộ máy.

Liên quan đến cân đối ngân sách, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cho biết, năm nay chi ngân sách có xu hướng tăng lên.

Riêng khoản chi cho việc tinh giản bộ máy, trả trợ cấp cho cán bộ nghỉ hưu trước tuổi, thôi việc... đã ước tính khoảng 170.000 tỷ đồng, theo thống kê chưa đầy đủ.

Ngoài ra, còn khoảng 30.000 tỷ đồng được dùng để hỗ trợ giảm học phí, chưa kể các khoản chi cho chính sách bảo hiểm y tế và các chương trình an sinh xã hội khác thì cũng có thể tăng lên.

Dù áp lực chi tiêu lớn, Phó Thủ tướng khẳng định: “Năm nay vẫn chịu đựng được”.
Ông cho biết phần lớn các khoản chi cho tinh giản bộ máy đã được trích từ quỹ tiền lương tích lũy và ngân sách Nhà nước.

Ông cho biết, thuế VAT của Việt Nam thấp hơn các nước, chỉ 10%, trong khi đó 4 năm nay giảm còn 8%. Đây là một ưu tiên để doanh nghiệp vực dậy sau đại dịch.

Tháng 7 tới đây, khi lập dự toán ngân sách năm 2026 và xây dựng kế hoạch tài chính – nợ công cho cả nhiệm kỳ, Chính phủ sẽ báo cáo đầy đủ về khả năng chi tiêu. Đồng thời cũng trình các chính sách thuế mới để cân đối ngân sách trong 5 năm tới.

“Năm nay vẫn chịu đựng được. Năm nay trả lương cho thôi việc, tinh giản bộ máy thì chúng ta đã sử dụng trong quỹ tiền lương lâu nay tích lũy, đồng thời từ ngân sách. Nhưng sang năm chúng tôi sẽ báo cáo chính sách thu, các sắc thuế để cân đối trong 5 năm tới và năm 2026”, - Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Kết luận phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng thuận với đề xuất của Chính phủ, đồng thời yêu cầu các cơ quan liên quan tiếp tục hoàn thiện hồ sơ, tăng tính thuyết phục để trình Quốc hội xem xét, quyết định tại Kỳ họp thứ 9.